Podsumowanie roku 2020 w Proassist

Nieustannie staramy się usprawniać nasze oprogramowanie medyczne tak, aby jak najlepiej dopasować je do potrzeb użytkowników. Dlatego z miesiąca na miesiąc system Proassist rozbudowywany jest o coraz to nowsze funkcjonalności, które jeszcze bardziej poprawiają komfort pracy lekarzy oraz managerów placówek.

W 2020 roku nasz program dla lekarzy został poszerzony o kolejne funkcje. Oprócz rozbudowania modułu EDM wprowadziliśmy kilka nowości związanych z chujowymi rozliczeniami oraz takie, które umożliwiają sprawne przeprowadzanie wizyt, nie tylko tych stacjonarnych.

Co jeszcze zostało wdrożone do systemu Proassist w 2020 roku? Zapraszamy do lektury.

E-recepta

Listę funkcjonalności wdrożonych do naszego programu dla lekarzy otwiera możliwość wystawiania e recepty. Zakładka do wypisywania tego dokumentu dostępna jest w oknie do przeprowadzania wizyty, dzięki czemu nie ma konieczności otwierania dodatkowych kart przeglądarki, czy programów. Podczas wypisywania dokumentu specjalista ma dostęp do pełnej bazy leków oraz aktualnych wysokościach refundacji. Istnieje także możliwość dodania konkretnych leków do ulubionych, co usprawnia późniejsze wystawianie e-recept.

Szablony EDM

Po wdrożeniu opcji wystawiania e-recepty nadszedł czas na usprawnienia sekcji EDM. Moduł elektronicznej dokumentacji medycznej to nieodłączna część każdego oprogramowania dla lekarzy. Specjaliści posługują się nią na co dzień, dlatego w minionym roku wprowadziliśmy możliwość tworzenia szablonów dokumentacji medycznej, aby usprawnić przeprowadzanie wizyt. Lekarz podczas przyjmowania pacjenta sporządza szablon, zapisuje go i nazywa, a następnie, w dowolnym momencie wykorzystuje. Nie musi wprowadzać tych samych informacji kilkukrotnie, co zdecydowanie przyspiesza przeprowadzanie wizyt.

Strona internetowa lekarza

Własna strona internetowa to doskonała wizytówka specjalisty lub placówki medycznej. Dlatego od ubiegłego roku tworzymy takie witryny dla lekarzy. Na stronie oprócz podstawowych informacji o specjalistach może zostać umieszczona zakładka do rejestracji on-line. Takie rozwiązanie pozwala zaistnieć lekarzom, czy placówkom medycznym w internecie, oraz pozyskać wielu nowych pacjentów dzięki udostępnieniu im możliwości do samodzielnych internetowych zapisów na wizyty.

Automatyczna zmiana hasła eWUŚ

Oprogramowanie medyczne Proassist w minionym roku zostało rozbudowane o możliwość automatycznej zmiany hasła do eWUŚ. Dzięki temu lekarze wprowadzają dane eWUŚ do systemu jednorazowo, a zmiana hasła na platformie nie jest konieczna. W przypadku korzystania przez użytkownika z danych eWUŚ również w innych systemach lub w innym celu – zmienione hasło można pobrać z naszego systemu.

Usprawnienie przeprowadzania telekonsultacji

Telemedycyna staje się coraz bardziej powszechne. Na popularności zyskały szczególnie w roku 2020 z uwagi na ograniczenia związane z pandemią. Nasze oprogramowanie medyczne zostało wyposażone we wszystkie funkcje, które nie tylko pozwalają na przeprowadzenie telekonsultacji, ale sprawiają też, że dana czynność jest szybka i funkcjonalna. Możliwość przeprowadzania wizyty przez videochat bezpośrednio z systemu pozwala na rozmowę z pacjentem przez kamerę z możliwością jednoczesnego wypełniania EDM. Lekarz ma dostęp do karty wizyty oraz zakładek umożliwiających wystawianie e recepty, czy e skierowania w jednym oknie. Nie musi instalować żadnych dodatkowych programów do video rozmów.

Inną funkcją ułatwiającą przeprowadzanie telekonsultacji jest opcja Click2Call dostępna bezpośrednio z kalendarza. Specjalista klika przycisk, a połączenie z pacjentem następuje natychmiastowo.

Kontakt z pacjentem w ramach korzystania z oprogramowania dla lekarzy Proassist ułatwiony został także poprzez wprowadzenie możliwości prowadzenia SMS-owego czatu. Wiadomości, które wymienia specjalista z pacjentem wyświetlają się w panelu, co pozwala na stały wgląd we wszystkie rozmowy przeprowadzone od momentu rozpoczęcia korzystania z opcji CHAT SMS.

Płatności on-line

Organizację pracy placówek medycznych korzystających z naszego oprogramowania usprawnia możliwość opłacania wizyt przez internet. Płatności online dostępne są dzięki naszej integracji z Blue Media – systemem transakcji internetowych. Istnieje możliwość uregulowania opłaty podczas rejestracji on-line oraz wygenerowania linku do płatności w celu opłacenia wizyty w późniejszym czasie. Dane rozwiązanie skraca kolejki w recepcji placówki medycznej oraz gwarantuje obecność pacjenta na wizycie w przypadku opłacenia jej bezpośrednio po zapisie.

Integracja z programem do drukarki fiskalnej

Możliwość podłączenia drukarki fiskalnej do oprogramowania medycznego Proassist to kolejna funkcjonalność wprowadzona w 2020 roku. Pozwala na szybkie rozliczenie wizyty oraz wystawienie paragonu bezpośrednio z systemu. Instalacja programu jest bardzo prosta, a proces rozliczania wizyty i wystawiania paragonu intuicyjny.

Moduł rozliczeń i statystyczny

Zakładka STATYSTYKI naszego programu do rejestracji wizyt została rozbudowana o możliwość rozliczenia lekarza z placówką medyczną. Można obliczyć tu wynagrodzenie dla specjalisty, sprawdzić statystyki dotyczące tego, które usługi były wykonywane w danym okresie najczęściej oraz wygenerować szczegółowy raport o formie płatności pacjentów za wizyty.

E-ZLA

Możliwość wypisania elektronicznego zwolnienia lekarskiego dostępna jest dla użytkowników naszego oprogramowania medycznego również od roku 2020. Tak jak reszta zakładek do wystawiania dokumentów dla pacjenta znajduje się w łatwo dostępnym miejscu dla lekarza – w oknie do przeprowadzania wizyty. Elektroniczne zwolnienie lekarskie w naszym oprogramowaniu medycznym wypisuje się bardzo sprawnie, a wszystkie wystawione dotąd zwolnienia (nie tylko w systemie Proassist) lekarz może przejrzeć w każdej chwili w tym samym panelu, w którym wystawia dokument.

E-skierowanie

Możliwość wystawiania e skierowania zamyka listę funkcjonalności wprowadzonych do oprogramowania Proassist w roku 2020. Zakładka do wystawienia e skierowania dostępna jest w oknie do przeprowadzania wizyty, dzięki czemu specjalista może wystawić dokument w każdej chwili, bez konieczności otwierania dodatkowych okien lub kart w przeglądarce. Nie ma potrzeby również instalowania żadnych dodatkowych programów. Wszystko jest w jednym miejscu, a samo wystawianie e-skierowania jest bardzo intuicyjne.

Co dalej?

Nasze oprogramowanie do rejestracji wizyt oraz prowadzenia EDM zmienia się z roku na rok coraz bardziej. Funkcje wprowadzone w minionym roku usprawniają przeprowadzanie konsultacji w dobie pandemii oraz pozwalają na wypisanie każdego dokumentu dla pacjenta w formie elektronicznej. Płatności on-line usprawniają organizację pracy placówek, a możliwość tworzenia szablonów dokumentacji medycznej – przyspiesza proces przyjmowania pacjenta. Mimo wielu nowych funkcjonalności wdrożonych w ubiegłym roku nie poprzestajemy w działaniach ulepszających nasz system. Bieżący rok, podobnie jak poprzedni, będzie obfitował w nowe funkcjonalności ułatwiające pracę lekarzy i managerów placówek medycznych. Oprócz standardowych funkcji, czyli stworzenia modułu rehabilitanta, stomatologicznego, wprowadzenia Faktur VAT, połączenia się z e-pacjent w ramach e-wizyty mamy dla Was kilka niespodzianek.

Które godziny są najbardziej odpowiednie na prowadzenie telekonsultacji?

W jakich godzinach prowadzić telekonsultacje?

Telekonsultacje mogą być wplecione w codzienny grafik lekarza lub zaplanowane na te dni, kiedy lekarz nie przyjmuje osobiście w gabinecie. Wybór terminów prowadzenia telekonsultacji jest indywidualny i podyktowany specyfiką działania. Obecnie z uwagi na epidemię koronawirusa SARS-COV-2 większość gabinetów medycznych oferuje prawie w większości lub wyłącznie telekonsultacje.

Godziny przeprowadzania telekonsultacji

W ustaleniu godzin prowadzenia telekonsultacji medycznych gabinet musi wziąć pod uwagę wygodę zarówno swoją, jak i pacjentów. Nie można przyjąć, że pacjenci będą dzwonić lub łączyć się poprzez komunikatory internetowe o godzinie 6:00, lub 7:00. Szansa na zapełnienie terminów po godzinie 20:00 również jest nikła. Pacjenci z reguły preferują kontakt w godzinach normalnego codziennego funkcjonowania, a więc zwykle od 8:00 do 20:00 i w takich ramach czasowych należy osadzić telekonsultacje. Godziny telekonsultacji powinny być dopasowane do normalnego rytmu dnia – wymagane jest do tego zrewidowanie godzin dyżurów w szpitalach i innych gabinetach, a także wykluczenie z godzin wizyt czasu potrzebnego na dojazdy czy lunch.

Optymalnym rozwiązaniem jest przeplatanie zwykłych wizyt telekonsultacjami lub określenie konkretnego dnia w tygodniu na same telekonsultacje – może być to np. piątek, sobota w ściśle określonych godzinach. W niektórych przypadkach sprawdza się też połączenie obu tych rozwiązań. System do telekonsultacji PROASSIST pozwala na wprowadzenie indywidualnych ustawień terminów e-wizyt, a szczegóły związane z konfiguracją narzędzia znajdują się tutaj.

Obecna sytuacja związana ze stanem epidemii zmusiła wiele gabinetów lekarskich do zaprzestania świadczenia usług na miejscu. Lekarze wykorzystują teraz telemedycynę i komunikują się ze swoimi pacjentami na odległość, więc nie mają większych problemów w ustalaniu godzin wizyt online.

Ile czasu przeznaczyć na wizytę?

Każda wizyta może mieć inny czas trwania, o ile gabinet nie ustali z góry ceny konsultacji w odniesieniu do czasu jej trwania. W przypadku prywatnych wizyt lekarskich jest to bez wątpienia najlepsze rozwiązanie, gdyż pacjent wie, za jaki czas płaci, natomiast lekarz może odpowiednio ustalić swój grafik pracy. Dla konsultacji bezpośrednich zwykle nie ustala się czasu trwania – wizyta trwa dopóty, dopóki jest to konieczne z punktu widzenia zakresu świadczonej usługi. Telewizyty muszą być jednak ograniczone czasowo np. do 15 minut lub 30 minut. Przyjęcie sztywnych ram czasowych pozwala precyzyjnie ustalić grafik, eliminując poślizgi wynikające z przedłużających się wizyt. Praktyka pokazuje, że dłuższe (zwykle godzinne) sesje są praktykowane w przypadku psychologów oraz psychoterapeutów, natomiast lekarze specjaliści przeznaczają na wizytę 15-20 minut.

Jak nie ustalać terminów telekonsultacji?

Wizyty telefoniczne i online mogą się odbywać np. w godzinach przedpołudniowych lub popołudniowych, przy czym należy wyznaczyć konkretne godziny przeznaczone tylko i wyłącznie dla takiej formy świadczenia usług. Nie może się zdarzyć, że na tę samą godzinę rejestracja medyczna zapisze dwie telekonsultacje lub dwie konsultacje, z czego jedną prowadzoną przez komunikator a drugą w gabinecie. Lekarz podczas konsultacji (bez względu na jej formę), musi poświęcić całą swoją uwagę tylko i wyłącznie jednemu pacjentowi. Niedopuszczalne z punktu widzenia etyki zawodowej czy zwyczajnej przyzwoitości i szacunku do pacjentów jest odbieranie telefonów i prowadzenie telewizyt w czasie osobistego przyjmowania pacjentów w gabinecie.

Należy się też wystrzegać zbytnio „napiętych” grafików lub prób umawiania na zbliżone godziny z nadzieją, że któryś z pacjentów zrezygnuje i zwolni się termin. Takie działanie wprowadzi tylko chaos i zmniejszy zaufanie pacjentów.

Czym się kierować, aby ustalić najbardziej adekwatną cenę za telekonsultację?

Jak ustalić cenę za telekonsultację?

Stawki za wizyty lekarskie są zależne od długości wizyt, regionu kraju oraz renomy lekarza i jego specjalizacji. Wyższe ceny są standardem w przypadku gabinetów wysoce specjalistycznych oraz znanych, niższe mają zastosowanie w pozostałych przypadkach. Kwestią dyskusyjną może być jednak ustalenie ceny telekonsultacji.

Cena za telekonsultację lekarską

Telekonsultacja w zasadzie nie odbiega od standardowej wizyty lekarskiej. Takie konsultacje są przeprowadzane w sytuacjach, kiedy można wykonać czynności analogiczne, jak na bezpośredniej wizycie lekarskiej – ocenić wyniki badań, przekazać konkretne zalecenia, wystawić e-receptę, e-skierowanie lub elektroniczne zwolnienie lekarskie. Telekonsultacji nie stosuje się do wizyt wymagających osobistego badania przez lekarza i pierwszej diagnozy schorzenia (z wyjątkiem przeziębienia), a skoro wizyty online są równorzędne z tradycyjnymi wizytami (pomijając formę), to ich cena również może być taka sama, jak cena standardowej wizyty w gabinecie.

Trzeba tutaj zauważyć, że telewizyta i tak jest dla pacjenta tańsza, gdyż wyeliminowane zostają wydatki związane z dojazdem do gabinetu. Nie ma więc konieczności dodatkowego obniżania ceny wizyty, a jeśli lekarz chce to zrobić w celu zachęcenia pacjentów, zasadna wydaje się obniżka o maksymalnie 10-20% w stosunku do kosztu wizyty w gabinecie. W programie dla lekarzy od PROASSIST specjalista może ustalić cenę telewizyty odpowiednio do swoich oczekiwań.

Zbyt niskie ceny wizyt mogą zniechęcać pacjentów

Stan polskiej służby zdrowia jest w wielu przypadkach dyskusyjny – szczególnie w czasie szerzącej się epidemii. Wnioski w większości przypadków nasuwają się same – świadczenia publiczne są darmowe, ale nie zawsze wysokiej jakości, natomiast świadczenia prywatne obciążają budżety pacjentów, ale mają wyższe standardy. Wbrew pozorom zbyt niskie ceny wizyt mogą wpływać na gabinet negatywnie, a szczególnie wtedy, kiedy gabinety konkurencyjne w regionie oferują takie same usługi w wyższych cenach. Dla pacjentów może być to sygnał, że niższa cena wiąże się z niższą jakością. Przekonanie o wartości odpowiadającej cenie jest w społeczeństwie bardzo mocno zakorzenione. Najprościej rzecz ujmując – to, co droższe, wydaje nam się lepsze i analogicznie sytuacja ta wygląda na rynku prywatnych usług medycznych. Obniżanie ceny poniżej progu cen konkurencji raczej nie będzie miało dla gabinetu dobrych skutków wizerunkowych i finansowych.

Jak się przygotować do telekonsultacji, aby były one wartościowe dla pacjentów?

Telekonsultacja w zasadzie niewiele różni się od bezpośredniej konsultacji w gabinecie medycznym. Lekarz powinien się do niej odpowiednio przygotować – stworzyć dogodne warunki i wyposażyć gabinet w taki sposób, w jaki byłby on wyposażony w czasie osobistej wizyty pacjenta. Przygotowanie powinno obejmować aspekty wymagane prawnie oraz wszelkie pomoce zwiększające poziom zadowolenia z konsultacji.

1. Przygotowanie gabinetu

a) Wykorzystywany sprzęt
Wprowadzenie usługi telekonsultacji medycznej wymaga odpowiedniego przygotowania i zaopatrzenia. Przede wszystkim jak wynika z art. 17 ustawy o działalności leczniczej, podmiot leczniczy udzielający świadczeń zdrowotnych musi korzystać z wyrobów medycznych spełniających określone normy wymagane ustawą o wyrobach medycznych. Nie dotyczy to jednak sprzętu komunikacyjnego wykorzystywanego do działalności medycznej. Ten co prawda powinien spełniać określone wymogi gwarantujące bezpieczeństwo, ale nie musi być wyrobem medycznym. Wyrobami medycznymi powinny być natomiast wszystkie urządzenia wykorzystywane do zdalnego monitoringu parametrów życiowych (jeśli mają zastosowanie), co wynika z treści art. 2 ust. 1 pkt 38 ustawy o wyrobach medycznych.

W celu zapewnienia wysokiej jakości obsługi usług telemedycznych zalecamy też skorzystanie z profesjonalnego oprogramowania dla placówek medycznych Proassist przeznaczonego do umawiania wizyt online i zarządzania telekonsultacjami.

b) Wymogi lokalowe
Lekarz świadczący usługi telekonsultacji nie musi dostosowywać lokalu, w którym świadczone są takie usługi do wymogów art. 22 ustawy o działalności leczniczej (obejmującego wymogi dotyczące pomieszczeń i urządzeń), jeśli w pomieszczeniach świadczone są wyłącznie usługi telemedyczne. W praktyce jednak telewizyty są zwykle przeprowadzane w gabinetach, w którym lekarze na co dzień przyjmują swoich pacjentów, a tym samym takie gabinety muszą spełniać określone normy.

Dla pomieszczeń przeznaczonych do celów świadczenia usług telemedycznych ustanowiono konkretne wymogi. W pomieszczeniu:

może znajdować się tylko jedna osoba udzielająca świadczenia telemedycznego;
należy zastosować wyciszenie i wyizolowanie na tyle, by prowadzona rozmowa nie była słyszana na zewnątrz;
nie mogą się znajdować urządzenia, które zakłócają bezprzewodowe połączenie z Internetem;
należy zadbać o estetykę.

Uwagę trzeba skupić nie tylko na najważniejszych z punktu widzenia prowadzonej działalności zasadach, ale też na aspekcie estetyki. Nie może się zdarzyć, że podczas połączenia wideo pacjent zobaczy bałagan a co gorsze – brud. Podczas telekonsultacji wideo należy zadbać o czystość i porządek, by standardy obsługi były jednakowe z tymi podczas osobistej wizyty. Należy tutaj jednocześnie zaznaczyć, że lokal, w którym prowadzi się działalność telemedyczną, będzie zakwalifikowany jako budynek użyteczności publicznej, więc zaistnieje konieczność spełnienia takich warunków technicznych, jak dla budynków biurowych.

2. Sprzęt instruktażowy

Lekarz przeprowadzający telekonsultacje powinien być wyposażony w sprzęt medyczny pozwalający udzielić instruktażu. Do sprzętów tego typu możemy zaliczyć między innymi ciśnieniomierz, glukometr, termometr elektroniczny itd. Wielu pacjentów nie wie, jak poprawnie zmierzyć ciśnienie, poziom cukru we krwi lub temperaturę, a lekarz powinien mieć zawsze przy sobie urządzenia, które pozwolą zaprezentować pacjentowi właściwy sposób wykonywania niezbędnych pomiarów.

3. Pomoce naukowe

Do niezbędnych pomocy naukowych możemy zaliczyć między innymi dzienniczki do zapisywania poziomu ciśnienia tętniczego czy ciśnienia krwi, a także tablice edukacyjne, które pozwalają w obrazowy sposób omówić konkretne zagadnienia. Takie tablice zwykle znajdują się już w gabinetach, ale warto zadbać, by zostały umieszczone w zasięgu kamery i w takiej od niej odległości, by informacje umieszczone na tablicy były widoczne nawet dla osób starszych lub mających problemy ze wzrokiem. Warto też rozważyć możliwość udostępniania pacjentom widoku ekranu komputera.

Z uwagi na to, że nadmierne przedłużanie wizyty nie jest wskazane, lekarz powinien mieć „pod ręką” wszystko, co będzie mu potrzebne. Na pewno konieczne jest zaopatrzenie się w wykaz leków oraz umieszczenie w zasięgu dłoni dokumentacji medycznej pacjenta – należy ją przygotować wcześniej.

4. Przygotowanie merytoryczne i wizerunkowe

Lekarz podczas telewizyty powinien wyglądać tak, jak wtedy, kiedy przyjmuje osobiście w gabinecie, a więc niezbędne jest noszenie odzieży medycznej. Dla lekarza nie stanowi to żadnego problemu, a dla pacjenta jest niezwykle ważną kwestią. W każdym przypadku należy zadbać, by telekonsultacja nie odbiegała standardami od bezpośredniej wizyty. Kwestie wizualne są w tym przypadku bardzo ważne, dlatego, że wpływają na odczucia pacjenta – przede wszystkim na poziom jego zaufania.

Dodatkowo lekarz powinien być przygotowany do konsultacji przebiegającej w nieco innym trybie. Z reguły taka konsultacja będzie się odbywała niemal identycznie jak bezpośrednia, ale bariera odległości może powodować pewne trudności w komunikacji. W celu zachowania płynności obsługi gabinet na pewno musi zadbać o wyposażenie się w szybki internet o dużej przepustowości, by zminimalizować ryzyko przerywania połączeń. W przypadku zerwania połączenia lub awarii sprzętu trzeba też dysponować alternatywnym scenariuszem np. procedurą kontaktu telefonicznego i ustalenia alternatywnego terminu telewizyty.

Jakie specjalizacje medyczne mogą wykorzystać telekonsultacje?

Artykuł 3 pkt 1 Ustawy o działalności medycznej podaje, że jeśli dany przedstawiciel zawodu medycznego ma możliwość udzielania świadczeń zdrowotnych, to jednocześnie może ich udzielać w sposób telemedyczny. Nie oznacza to jednak, że w każdym przypadku wdrożenie tego rozwiązania będzie możliwe czy skuteczne. W niektórych sytuacjach rozwiązanie to po prostu się nie sprawdzi.

Jakie specjalizacje mogą skorzystać z rozwiązań telemedycznych?

Część specjalizacji medycznych pozwala na łatwe i efektywne wdrożenie systemu telewizyt lekarskich. Wizyty telefoniczne i online mogą mieć zastosowanie przede wszystkim w gabinetach, w których z racji specjalizacji wizyta może polegać na omówieniu wyników badań lub zmianie dotychczasowego sposobu leczenia. Porad lekarskich online udzielają lekarze niemalże wszystkich specjalności, ale w niektórych przypadkach udostępnienie telewizyt jest szczególnie polecane. Do specjalizacji, w których warto zastosować rozwiązania telemedyczne, należą przede wszystkim:

kardiologia;
neurologia;
pediatria;
onkologia;
geriatria;
urologia;
ginekologia;
dermatologia;
alergologia;

endokrynologia;
diabetologia;
reumatologia;
seksuologia;
psychiatria;
radiologia;
okulistyka;
rehabilitacja medyczna.

Rozwiązania takie mogą wdrożyć także fizjoterapeuci, którzy chcą kontrolować poprawność wykonywania ćwiczeń rehabilitacyjnych, oraz podolodzy. W każdym przypadku skorzystanie z telewizyty jest dla pacjenta tańsze, dlatego że wyeliminowane zostają koszty związane z koniecznością dojazdu do gabinetu.

Jakie specjalizacje będą miały trudności we wdrożeniu telekonsultacji?

Skorzystanie z rozwiązań oferowanych przez telemedycynę może być trudne lub niemożliwe głównie w przypadku specjalizacji, które wymagają bezpośredniego kontaktu z pacjentem. Trudności mogą się pojawić w przypadku próby wdrożenia takiego rozwiązania w następujących specjalizacjach:

chirurgia, w tym naczyniowa;
transplantologia;
anestezjologia;
stomatologia;
ortopedia.

Wszystko zależy jednak od indywidualnej sytuacji, więc odgórna decyzja, czy wprowadzenie telewizyt jest zasadne, czy też nie, wymaga oceny specyfiki działania gabinetu. W obecnej sytuacji zakres telekonsultacji jest znacząco rozszerzony, a każdemu pacjentowi w pierwszej kolejności udziela się teleporady, a dopiero w zasadnych przypadkach umawia do lekarza na konkretną godzinę.

W celu skonsultowania zasadności zastosowania systemu do telewizyt zalecany kontakt z naszymi specjalistami.

W jakich przypadkach telekonsultacja jest wskazana, a kiedy nie będzie przydatna?

Wprowadzenie telemedycyny w pewnym sensie zrewolucjonizowało polski rynek usług medycznych. Obecnie pacjent, który potrzebuje porady lekarskiej, nie musi pojawiać się w gabinecie. Porada może być mu udzielona telefonicznie lub przy użyciu dedykowanego rozwiązania teleinformatycznego. Lekarz może też wystawić na odległość e-receptę, e-zwolnienie lub e-skierowanie. Taką formę świadczenia usług można zastosować w określonych przypadkach, a szczególnie teraz, podczas szalejącej epidemii wirusa SARS-COV-2.

Telekonsultacje medyczne – podstawa prawna

Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 31 października 2019 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie świadczeń gwarantowanych z zakresu podstawowej opieki zdrowotnej umożliwia lekarzom udzielanie porad lekarskich nie tylko w warunkach ambulatoryjnych w bezpośrednim kontakcie, ale też „na odległość przy użyciu systemów teleinformatycznych lub systemów łączności”. Podstawą prawną rozporządzenia jest Ustawa z dnia 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych.

Telemedycyna umożliwiła lekarzom wpisywanie do dokumentacji medycznej informacji o objawach zgłaszanych przez pacjentów oraz wszelkich zaleceń wydawanych w czasie telekonsultacji, czatu lub konsultacji wideo. Porady telefoniczne na NFZ są udzielane przez lekarzy rodzinnych, pediatrów oraz w poradniach onkologicznych, kardiologicznych i neurologicznych, które mają podpisaną umowę z NFZ. Prywatne placówki medyczne oraz lekarze prowadzący indywidualne praktyki medyczne oferują takie porady coraz częściej, dlatego że dostrzegają w nich możliwość zwiększenia swoich przychodów, a jednocześnie szansę podniesienia jakości świadczonych usług. Polecanym rozwiązaniem jest w tym przypadku system telekonsultacji dostarczany w ramach korzystania z oprogramowania medycznego PROASSIST. Rozwiązanie umożliwia wygodne prowadzenie konsultacji przez telefon, wideo i czat.

Kto może lub powinien skorzystać z telekonsultacji?

Telewizyty medyczne są szczególnie polecane osobom przewlekle chorym, np. na cukrzycę, nowotwory czy schorzenia kardiologiczne, gdyż w przebiegu takich chorób często pojawia się konieczność skorygowania sposobu leczenia w odniesieniu do aktualnych wyników. Podczas konsultacji lekarz może ocenić wyniki pacjenta i podjąć decyzję o kontynuowaniu dotychczasowego leczenia lub jego zmianie. Możliwość skorzystania z telewizyty jest też szczególnie polecana seniorom, którzy z różnych przyczyn nie mogą osobiście stawić się w gabinecie lekarskim. Prawo umożliwia lekarzom podejmowanie indywidualnych decyzji dotyczących zasadności przeprowadzania telewizyt, więc nie każdy przypadek będzie w taki sposób diagnozowany. Telekonsultacje są wskazane głównie w przypadku konieczności przedłużenia recepty, wystawienia skierowania do specjalisty czy omówienia wyników najnowszych badań.

W czasie epidemii wirusa SARS-COV-2 osoby w podeszłym wieku i przewlekle chore są w grupie zwiększonego ryzyka zakażeniem, a Główny Inspektor Sanitarny i NFZ zachęcają, by osoby te korzystały z elektronicznych konsultacji.

Telekonsultacje medyczne – dla kogo nie będą odpowiednie?

Konsultacje lekarskie na odległość są przeznaczone przede wszystkim dla stałych pacjentów, którzy mieli już możliwość bezpośredniej wizyty u lekarza i wracają w celu skonsultowania swoich objawów lub nowych wyników. Takie porady nie zawsze są odpowiednie w nagłych przypadkach lub w sytuacji pierwszej diagnozy dolegliwości. Kontakt telefoniczny, poprzez czat lub wideo w wielu przypadkach jest niewystarczający, by lekarz mógł dokonać trafnej diagnozy. Kiedy specjalista nie może osłuchać pacjenta ani przyjrzeć się jego objawom, zleca umówienie się na bezpośrednią wizytę.

Lekarz może też odstąpić od świadczenia telemedycznego, jeśli uzna, że nie ma wystarczających kompetencji lub ze względu na niewłaściwe zachowanie pacjenta, np. agresywną postawę lub niestosowanie się do zaleceń.

Telekonsultacje w dobie epidemii koronawirusa – dlaczego warto je wdrożyć do pracy lekarzy?

Telekonsultacje w dobie koronawirusa – dlaczego warto je wdrożyć?

Główny Inspektor Sanitarny oraz NFZ apelują do placówek medycznych proponowanie pacjentom telekonsultacji. Obecna sytuacja związana z epidemią wirusa SARS-COV-2 (koronawirusa) wprowadziła znaczne utrudnienia w niemal każdej strefie życia, a szczególnie dotkliwie oddziałuje na służbę zdrowia. Zaburzone jest działanie właściwie wszystkich przychodni, a lekarze i cały personel medyczny muszą wdrażać niestandardowe rozwiązania pozwalające utrzymać ciągłość pracy i wysoki poziom świadczonych usług.

Koronawirus a świadczenie usług medycznych

Świadczenia w zakresie podstawowej opieki medycznej zostały w wielu miejscach ograniczone lub wręcz zawieszone. Ograniczenia wprowadziły zarówno państwowe, jak i prywatne placówki medyczne, a wielu pacjentów albo samodzielnie odwołuje swoje wizyty, albo zostaje postawiona przed faktem ich odwołania, przy czym termin powrotu do normalnego trybu udzielania świadczeń nie jest znany.

W tym trudnym czasie ogromną pomocą zarówno dla pacjentów, jak i dla lekarzy są telekonsultacje medyczne. Ich wdrożenie bardzo pozytywnie wpływa na sytuację gabinetów medycznych i sposób realizacji świadczeń zdrowotnych. Trzeba tutaj zauważyć, że mimo podejmowania kwestii typowo finansowej związanej z ograniczeniem strat gabinetu, okoliczności wymagają też szerszego spojrzenia. Sytuacja jest bardzo trudna, a personel medyczny robi co w jego mocy, by sumiennie wykonywać swoje obowiązki i zażegnać kryzys. Udostępnienie telekonsultacji w tym szczególnie trudnym czasie będzie miało pozytywny wpływ zarówno na kondycję gabinetu, jak i zdrowie pacjentów. W dużej mierze może też ograniczyć chaos oraz przeciążenie państwowych placówek i tak mocno nadwyrężonych już wzmożonymi działaniami.

Ważne: Program do gabinetu Proassist został wyposażony w bardzo skuteczny system telekonsultacji poprzez wideo, czat i telefon. Informacje dotyczące prawidłowej konfiguracji narzędzia znajdziesz tutaj.

Zalety udostępnienia telekonsultacji medycznych

1. Mniejsze ryzyko dla lekarzy i pacjentów

W Polsce 14 marca br. wprowadzono stan zagrożenia epidemicznego, a 20 marca br. ogłoszono stan epidemii. Zewsząd docierają do nas zalecenia, aby pozostawać w domach, unikać kontaktu z innymi ludźmi i szczególnie dbać o higienę. Ograniczenie bezpośredniego dostępu do świadczeń zdrowotnych jest jedną z naturalnych konsekwencji obostrzeń prawnych obowiązujących w dobie szalejącego wirusa. Umówienie się na wizytę jest obecnie bardzo trudne, a często wręcz niemożliwe, gdyż bezpośredni kontakt wiązałby się ryzykiem zakażenia wirusem SARS-COV-2.
Wdrożenie telewizyty do gabinetu medycznego umożliwia pacjentom skorzystanie z konsultacji lekarskiej bez konieczności narażania siebie, i innych osób. Trzeba tutaj zauważyć, że z telekonsultacji szczególnie chętnie korzystają osoby starsze oraz przewlekle chore, a to właśnie one są w grupie największego ryzyka zakażenia koronawirusem, więc konsultacja telefoniczna lub poprzez systemy teleinformatyczne jest dla takich osób najbezpieczniejsza.

2. Zmniejszenie strat finansowych gabinetu

Od momentu pojawienia się wirusa SARS-COV-2 w Polsce obserwujemy znaczne ograniczenie wszelkich form działalności gospodarczej, w tym działalności prywatnych gabinetów lekarskich. Czas kwarantanny, apele rządu o ograniczenie przemieszczania się i udzielający się wszystkim strach sprawiają, że lekarze prowadzący indywidualne praktyki lekarskie tracą pacjentów, a tym samym również dochody. Całkowite zamknięcie gabinetu lub znaczne ograniczenie jego funkcjonowania przekłada się na ogromne straty finansowe, które trudno będzie później odbudować.
Z prognoz Ministerstwa Rozwoju wynika, że epidemia koronawirusa może ograniczyć PKB Polski w 2020 roku o 0,5-1,3 pkt proc, ale ostatecznie stopień spowolnienia gospodarki będzie wynikał z czasu trwania epidemii. Sytuacja jest niekorzystna nie tylko pod kątem lekarza, który chce godnie zarabiać, ale też pacjenta, który znalazł się w sytuacji znaczącego ograniczenia dostępu do usług medycznych. W świetle takiego położenia wprowadzenie telekonsultacji jest korzystne zarówno dla lekarzy, jak i dla pacjentów. Niestety zobowiązania finansowe nie poczekają, a tarcza antykryzysowa przygotowywana przez rząd z pewnością będzie niewystarczająca, by wyeliminować wszystkie straty spowodowane panującą epidemią.

3. Umożliwienie dostępu do konsultacji osobom przebywającym na kwarantannie

Nie sposób tutaj nie pominąć potrzeb osób, które przebywają na kwarantannie. Takie osoby nie mają możliwości udania się do placówki medycznej, a w wielu przypadkach mogą potrzebować pomocy, np. konsultacji w kwestii dalszego leczenia przewlekłych schorzeń. Grupa objęta kwarantanną jest w Polsce coraz liczniejsza i niestety w wielu przypadkach pozostawiona sama sobie. Dzięki wdrożeniu oprogramowania do telekonsultacji lekarz może oferować takim osobom wsparcie medyczne i chociaż w pewnym stopniu przyczynić się do zapewniania ciągłości świadczeń zdrowotnych. Telemedycyna bez wątpienia odegra teraz ważną rolę w prewencji rozprzestrzeniania się wirusa.

4. Zwiększenie zaangażowania pacjentów w dbałość o zdrowie

Z analiz wykonanych przez PWC wynika, że aż 60% pacjentów w Europie Środkowo-Wschodniej jest gotowych skorzystać z rozwiązań oferowanych przez telemedycynę. Udostępnienie telekonsultacji sprawia, że dostęp do usług medycznych jest prostszy, niż kiedykolwiek wcześniej, a ułatwienie to motywuje pacjentów do zadbania o swoje zdrowie. Pacjenci nie muszą czekać w kolejkach i doświadczać niedogodności związanych z bezpośrednimi wizytami (organizacji transportu, brakiem terminów), a dzięki temu chętniej korzystają z usług medycznych, co jednocześnie pozwala im na bieżąco monitorować stan swojego zdrowia.

Aspekty prawne telekonsultacji oraz czynności wykonywane na telewizytach

Aspekty prawne telekonsultacji

Przeprowadzanie telekonsultacji umożliwiła nowelizacja rozporządzenia z dnia 31 października 2019 w sprawie świadczeń gwarantowanych z zakresu podstawowej opieki zdrowotne. Telewizyty znacznie ułatwiają życie pacjentom i lekarzom, jednak są określone konkretnymi warunkami. W ramach takich konsultacji lekarze mogą między innymi korygować leczenie, wystawiać e-recepty, e-zwolnienia i e-skierowania.

Telekonsultacje – kto i jak może je przeprowadzać?

Telekonsultacja, czyli e-wizyta to nic innego, jak konsultacja lekarska bez konieczności osobistego odwiedzania gabinetu medycznego. Telewizyta może być przeprowadzona telefonicznie, poprzez Skype’a lub inny program do wirtualnych rozmów. Według znowelizowanych przepisów konsultacje medyczne mogą być przeprowadzane nie tylko bezpośrednio, ale też przy wykorzystaniu systemów teleinformatycznych i systemów łączności. Obecnie możliwość przeprowadzania telekonsultacji posiada 33,4 tys. lekarzy podstawowej opieki medycznej oraz 540 placówek, które udzielają świadczeń w ramach podstawowej opieki zdrowotnej oraz nocnej i świątecznej opieki zdrowotnej. Bez wątpienia liczba placówek medycznych oferujących taką formę porad lekarskich będzie stale rosła, a grono zainteresowanych rozszerzy się przede wszystkim o prywatne gabinety lekarskie.

Świadczeń telemedycznych można udzielać wtedy, kiedy jest to zgodne z zasadami etyki oraz wymaganiami aktualnej wiedzy medycznej (osoba chcąca udzielić porady musi wcześniej ocenić, czy ma odpowiednie kompetencje). Dodatkowo udzielanie teleporad jest możliwe po spełnieniu wymogów prawnych związanych z bezpieczeństwem przetwarzania danych i wtedy, kiedy przepisy prawa nie wprowadzają zakazu świadczenia usług w sposób telemedyczny. W każdym przypadku to lekarz decyduje, czy przeprowadzi wyłącznie telekonsultację, czy też będzie musiał zobaczyć pacjenta.

Dane osobowe w formularzu rejestracji

W celu umówienia się na telewizytę pacjent podaje dane niezbędne do rejestracji:

imię i nazwisko;
numer telefonu;
adres e-mail (opcjonalnie);
PESEL (opcjonalnie).

Taki zestaw danych całkowicie wystarczy do tego, by umówić się na telewizytę, a wymaganie od pacjenta podania dodatkowych danych jest bezpodstawne. Wyjątkiem jest tutaj przedstawienie wyników badań lub innej dokumentacji medycznej niezbędnej do przeprowadzenia konsultacji.

Sprawdź jak poprawnie ustawić oprogramowanie medyczne, aby móc rozpocząć umawianie telekonsultacji. Szczegółową instrukcję znajdziesz tutaj.

RODO a telewizyty

Podanie wyżej wymienionych danych jest niezbędne do umówienia wizyty i jej przeprowadzenia, ale pacjent nie musi na to wyrażać zgody w zakresie, w jakim przetwarzanie danych (również wrażliwych) jest niezbędne do realizacji usług. Mimo to każdy gabinet medyczny powinien dysponować specjalną klauzulą informacyjną w zakresie RODO. Każdy podmiot leczniczy oraz indywidualna praktyka lekarska mają obowiązek stosowania się do RODO, czyli Rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016 r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia dyrektywy 95/46/WE.

Dane takie jak imię i nazwisko gabinet może przetwarzać na podstawie niezbędności przetwarzania wynikającej z art. 6 ust.1. lit. b RODO. Przetwarzanie danych wrażliwych (np. danych genetycznych czy biometrycznych) jest z zasady zakazane, ale dopuszczalne, jeśli zostanie spełniony jeden z warunków opisanych w art. 9 ust. 2 RODO, w którym można przeczytać, że dane wrażliwe mogą być przetwarzane do celów:

diagnozy i leczenia;
profilaktyki zdrowotnej;
medycyny pracy;
zapewnienia opieki zdrowotnej oraz zarządzania systemami i usługami opieki zdrowotnej;
zapewnienia zabezpieczenia społecznego oraz zarządzania systemami i usługami zabezpieczenia społecznego.

W wymienionych wyżej celach nie jest konieczne uzyskiwanie zgody pacjenta na przetwarzanie, ale całkowicie inaczej sprawa wygląda w momencie, kiedy pozyskane dane będą przetwarzane w celach marketingowych lub do celów realizacji badań klinicznych i/lub naukowych.

W przypadku prywatnego gabinetu lekarskiego nie ma konieczności powoływania Inspektora Danych Osobowych, ale większe placówki medyczne mają taki obowiązek. W każdym przypadku przy wdrażaniu RODO gabinet powinien zadbać o posiadanie:

klauzuli informacyjnej dla pacjentów;
rejestru czynności przetwarzania danych osobowych;
rejestru kategorii czynności przetwarzania danych osobowych.

Na gabinecie spoczywa też odpowiedzialność za spełnienie obowiązku zapewnienia bezpieczeństwa przetwarzania danych. W przypadku większych placówek medycznych konieczne jest też sporządzenie oceny skutków przetwarzania danych.

Telekonsultacje – wymagania w stosunku do gabinetów i czynności zabronione

a) Podpis elektroniczny
Lekarz wystawiający e receptę lub e zwolnienie musi podpisać dokument za pomocą podpisu elektronicznego, a w tym celu można wykorzystać podpis kwalifikowany, Profil Zaufany lub certyfikat ZUS.

b) Ograniczenia RODO
Gabinet nie powinien zbierać danych osobowych nieistotnych z punktu widzenia zakresu telemedycyny i nie może bez zgody pacjenta przetwarzać danych w celach innych niż wynikające z art. 6 ust.1. lit. b RODO i art. 9 ust. 2 RODO. W przypadku, kiedy gabinet powierza przetwarzanie danych współpracującym podmiotom (np. firmie dostarczającej oprogramowanie wykorzystywane do celów prowadzenia działalności), informacja taka musi się znaleźć w klauzuli informacyjnej.

c) Formy prowadzenia działalności telemedycznej
W przypadku zakładania nowej działalności telemedycznej na dużą skalę preferowaną formą prowadzenia działalności jest spółka kapitałowa z ograniczoną odpowiedzialnością. W przypadku działalności na mniejszą skalę zastosowanie może mieć indywidualna lub grupowa praktyka zawodowa – jednoosobowa działalność gospodarcza lub spółka.

Rozszerzenie dotychczasowej działalności o usługi telemedyczne wymaga:

oceny konieczności modyfikacji istniejących struktur;
dostosowania regulaminu usług do nowej formy działalności;
spełnienia wymagań nakładanych na mocy ustawy o świadczeniu usług drogą elektroniczną (pod kątem regulaminu świadczenia takich usług);
aktualizacji informacji w zakresie udzielanych świadczeń;
dysponowania pomieszczeniem spełniającym określone warunki oraz ubezpieczeniem działalności.